Açıklama
Günümüzde dünyanın çeşitli bölgelerinde olduğu gibi Türkiye’deki Nakşbendîlerin pek çoğunun silsileleri Hâlid el-Bağdadî’nin halifelerine dayanmaktadır. Onun söz konusu halifelerinden biri de Mekke’de mücavir olarak ikamet edip orada medfun olan Abdullah el-Mekkî’dir (ö.1269/1852).
Silsileleri Abdullah el-Mekkî vasıtasıyla Hâlid el-Bağdadî’ye ulaşan ve dünyanın çeşitli bölgelerinde yaygın olan Nakşbendî-Hâlidî kolları mevcuttur. Mesela Darendeli Osman Hulusi Ateş Efendi’nin (ö.1990) silsilesi Sivaslı İhramcızâde İsmail Hakkı Toprak Efendi (ö.1969) vasıtasıyla bu kola dayanmaktadır.
Kendi dönemi ve sonrasında oldukça yaygın bir etkiye sahip olan Halil Hamdi Efendi’nin birçok yazılı kaynakta sadece bazı halifelerinden hareketle silsiledeki ismine yer verilerek Mekke’de yaşamış Dağıstan göçmeni bir mücavir olduğundan bahsedilmektedir.
Anadolu Ordusu’nda paşalık, İmaret-i Mekke Muavinliği ve Yanbu (Yenbuu’l-Bahr) kaymakamlığı gibi çeşitli resmi görevleri yürütmüş, Abdullah el-Mekkî’nin halifesi olarak pek çok ülkede onun silsilesinin devam etmesini sağlamış, birçok mürit ve halifenin tasavvufî terbiye alıp yetişmesine vesile olmuş, dört tane eser yazmış bir mutasavvıf zât olan Halil Hamdi Dağıstanî’nin (Halil Hamdi Paşa) (ö.1313/1896) hayatı, eserleri ve tasavvufi görüşlerine dair bilgiler içeren eser Nasihat Yayınları tarafından neşredildi.
Eseri üst bölümdeki Ücretsiz İndir linkinden dijital olarak indirebilir veya aşağıdaki bölümden çevrimiçi olarak okuyabilirsiniz.
